XIX Spotkanie Branży Paliwowej - Polski Rynek LPG

Dziewiętnaste spotkanie Polski Rynek LPG, organizowane przez Information Market S.A., było pierwszą przeprowadzoną w Wielkopolsce edycją tej cyklicznej imprezy. Gościł ją hotel Novotel & ibis Poznań Centrum, w dniach 4-5 października 2023. Frekwencja na spotkaniu kolejny rok z rzędu okazała się rekordowa – na uroczystym bankiecie oraz na konferencji gościliśmy ponad 200 uczestników z wielu krajów Europy.

Gości Spotkania powitał prezes Information Market S.A. Robert Bukowski, żartując że właściwie moglibyśmy mówić o dwudziestoleciu najważniejszej polskiej imprezy branży LPG przerwanej jedynie czasem pandemii.

W części konferencyjnej otwierający panel miał charakter prawny, a prelegentem był mecenas Krzysztof Rutkowski, Partner KDCP Kancelaria Doradztwa Celnego i Podatkowego Rutkowski i Wspólnicy sp. z o.o. Jego wystąpienie nosiło charakter zbiorczego omówienia wszystkich zrealizowanych i niezrealizowanych, ale wciąż planowanych, zmian prawnych dotyczących rynku gazowego w miesiącach poprzedzających konferencję. Podstawowym problemem w tym zakresie są zmiany dotyczące systemu SENT. W nowych regulacjach systemu będzie w nim realizowana bardziej szczegółowa forma raportowania dotyczących lokalizacji i wielkości dostaw gazu oraz pojawią się nowe możliwości zgłaszania ich - w formie zbiorczej miesięcznej lub jednostkowej. Omawiane zmiany dotyczyły też specyficznych w branży LPG kwestii wytwarzania paliw i projektowanych zmian w tej problematyce.

Nowe przepisy dotyczyć będą także postępowań koncesyjnych – zmienić się ma tutaj m.in. uregulowanie dot. wygaszania koncesji firm nieprowadzących działalności przez okres 12 miesięcy, a także wdrożony zostanie obowiązek dołączania biznesplanu działalności koncesjonowanej wraz z prognozowanymi przychodami. Szereg niejasności i brak konkretów dotyczy natomiast zdaniem prelegenta stanu prac nad Centralną Ewidencją Wyrobów Akcyzowych (CEWA), które pierwotnie miała być łączone z przepisami dotytączymi SENT Connect.

Kolejna część prelekcji poświęcona została przez mec. Rutkowskiego tematyce wymagań jakościowych dla LPG, omówionych na interesującym studium przypadku z własnej praktyki. Wycinkowe uwagi prelegenta dotyczyły także kwestii bioLPG i bioLNG w kontekście realizacji NCW – jako korzystnej, a niedocenionej, perspektywy realizacji wymagań dla firm zobowiązanych do tego.

Po krótkiej przerwie kawowej uczestnicy mieli okazję do wysłuchania debaty dotyczącej jednej z fundamentalnych kwestii dla funkcjonowania branży LPG w Polsce - floty pojazdów na LPG i inne paliwa alternatywne, stanu obecnego i perspektyw jej rozwoju.

Przed debatą Katarzyna Rutkowska, Wiceprezeska Zarządu AC S.A. i przewodnicząca Komisji Autogazu w Polskiej Organizacji Gazu Płynnego zreferowała bieżące uwarunkowania stosowania znowelizowanych przepisów dotyczących homologacji instalacji LPG w samochodach, a także plany umożliwienia zasilania tym paliwem maszyn rolniczych. Prelegentka nakreśliła bieżący stan polskiego rynku autogazu i przyczyny popularności tego paliwa na tle innych typów zasilania samochodów. Omówiła także przebieg prac nad ustawą homologacyjną, trwających przez niemal dwa lata. Zaangażowanie AC S.A. miało przynieść wymierne efekty w przygotowaniu ostatecznego kształtu dokumentu – podsumowywała Rutkowska. Droga jednak do tego celu była nader skomplikowana, a konsultacje społeczne nad projektem ustawy homologacyjnej niejednokrotnie wymuszały walkę o wyeliminowanie licznych niespójności i karkołomnych konstrukcji prawnych, które komplikowałyby możliwości działania. Dużo miejsca prelegentka poświęciła na narzucanie przez przepisy dodatkowych obowiązków na warsztaty instalacyjne i producentów instalacji.

Następnie głos zabrał Michał Wekiera, Dyrektor Generalny Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. Skupił się na perspektywach branży motoryzacyjnej do roku 2035. Wydźwięk wystąpienia nie miał charakteru optymistycznego, biorąc pod uwagę kierunek ewolucji prawodawstwa Unii Europejskiej w tej dziedzinie. Prelegent odnosił się do kolejnych etapów planowanych redukcji emisji i ich wpływu na charakter aktualnego parku motoryzacyjnego Polski i Europy, wskazując na spore trudności przy obecnym poziomie rozwoju infrastruktury czy konieczności dostosowania samych pojazdów. Osobnym tematem pozostaje tutaj wdrożenie systemu handlu emisjami ETS2, który oddziaływać będzie na opodatkowanie paliw – zdaniem prelegenta może okazać się zbyt wysokie i przełożyć na nieakceptowalne dla wielu użytkowników ceny. Wekiera wskazywał także na niedoceniony potencjał rozwiązań takich, jak „Zielone zamówienia publiczne”,  koszty opłat autostradowych czy wjazdu do stref czystego transportu dla aut zasilanych LPG.

Pokłosiem wystąpienia prelegenta była debata Katarzyny Rutkowskiej i Michała Wekiery z Markiem Popiołkiem, Zastępcą Dyrektora Departamentu Elektromobilności i Gospodarki Wodorowej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Przedstawiciel resortu zapewnił o utrzymaniu kierunku transformacji energetycznej przez Unię Europejską w zakresie elektromobilności – choć nie może ona pogłębiać czy przyczyniać się do zjawiska „wykluczenia transportowego”. Może to wiązać się z obniżeniem cen transportu elektrycznego – stwierdził urzędnik. Katarzyna Rutkowska odnosząc się do planów odnośnie elektromobilności wskazała szereg przewag dobrze funkcjonującego transportu autogazowego w porównaniu z wciąż nie dość dobrze rozwiniętą siecią zasilania e-aut. Przyszłość można, zdaniem Rutkowskiej, łatwiej związać np. z hybrydami e-aut z napędami LPG. Zdradziła także, że branża oczekuje wprowadzenia nowych przepisów dla konwersji aut ciężarowych na wodór.

Z kolei odnosząc się do perspektyw rozwoju infrastruktury elektrycznej w Polsce, dyr. Popiołek wskazał na możliwy do zrealizowania cel utworzenia stref ładowania co 60 km. Konkluzją debaty pozostało jednak przeświadczenie, że założony charakter transformacji energetycznej w dziedzinie zasilania samochodów i walki o niższą emisyjność zostanie utrzymany na szczeblu europejskim.

Trzeci, popołudniowy panel konferencji, poświęcony był tematyce logistycznej i jej pespektywom, w sytuacji zmiany kierunku dostaw LPG do Polski związanej z ewentualnym wprowadzeniem embarga na import LPG z kierunku rosyjskiego. Otwierające wystąpienie zaprezentowali dr Szymon Araszkiewicz i dr Jakub Bogucki, reprezentujący organizatora – firmę Information Market. W swoim wystąpieniu skupili się oni na statystykach dostaw LPG do Polski, możliwościach zmian kierunków zaopatrzenia oraz stanie przygotowań odnośnie wdrożenia ewentualnych sankcji na sprowadzanie gazu płynnego z Rosji.

Następnie w sesji pytań dotyczących wyzwań logistycznych dla polskiego rynku LPG udział wzięli Marek Adamski z firmy GASPOL, Karolina Krzyżyk reprezentująca HSL Polska, Anna Maliszewska z Via Cargo S.A. i Krzysztof Rutkowski ze spółki Polfracht Sp. z o.o.

Marek Adamski odpowiadał na pytania dotyczące procesu przeorientowania zakupów przez GASPOL na zaopatrzenie w gaz nie pochodzący z Rosji. Mówca objaśnił trudności procesu planowanego przez szereg miesięcy i wskazywał na znaczną rolę wsparcia ze strony grupy SHV. Karolina Krzyżyk z kolei była adresatką licznych zapytań o kwestie taboru i gotowości polskich przewoźników kolejowych do ewentualnej zmiany kierunku dostaw LPG ze wschodniego na zachodni.

Wypowiedzi Anny Maliszewskiej dotyczyły natomiast sposobu organizacji logistyki kolejowej w obszarze ARA. Mówczyni pokazywała także słabe strony przewozu krajowego, tłumaczyła charakter priorytetów kolejowych i specyfikę pracy kolei w Europie Zachodniej.

Krzysztof Rutkowski pytany był o kwestie transportu morskiego LPG do Polski – w jego wypowiedziach niestety jednak nie pobrzmiewały optymistyczne tony. Jego zdaniem polskie możliwości przyjęcia większych ilości gazu ograniczone są obecnymi pojemnościami terminali, które trudno powiększyć w krótkim czasie (budowa zbiornika trwa ok. dwóch lat, a na nowy terminal potrzeba co najmniej dekady). Dodatkowo problemem logistyki morskiej są drastyczne skoki cen frachtu w momencie zwiększenia zainteresowania – a takim niewątpliwie byłoby embargo na LPG z Rosji. Zdaniem Rutkowskiego konieczne jest wyprzedzające przygotowanie ewentualnego długofalowego działania ze strony polskich firm (nawet w formie grupy zakupowej) zarówno dla poprawy bazy magazynowej, jak i zagwarantowania większych dostaw morskich.

Wystąpienia konferencyjne spotkały się z pytaniami i reakcjami, również w postaci kuluarowych rozmów słuchaczy z ekspertami. Tematyka dobrana została we współpracy z uczestnikami rynku i stanowiła odpowiedź na ich potrzeby. Na podstawie wysłuchanych prezentacji uczestnicy mogli zbudować opinię na temat szeregu istotnych dla branży zagadnień.