Szesnasta edycja spotkania branży gazu płynnego organizowanego przez Information Market S.A. odbyła się w malowniczo położonym zakopiańskim hotelu Mercure Kasprowy. Grono słuchaczy skupiające zarówno uczestników rynku krajowego, jak i gości zagranicznych miało tutaj doskonałą okazję do zapoznania się z aktualną problematyką działalności w branży – na nią bowiem położony był nacisk w dwóch pierwszych panelach części konferencyjnej.

Otwierające konferencje wystąpienie było dwugłosem Krzysztofa Rutkowskiego i Moniki Jurkowskiej z KDCP Kancelarii Doradztwa Celnego i Podatkowego Rutkowski i Wspólnicy sp. z o.o. pod wspólnym tytułem „Kluczowe zmiany przepisów prawno-podatkowych, obejmujące branżę LPG w latach 2019-2020”. Pierwsze problemy omówione w panelu prawno-podatkowym dotyczyły zmian w zakresie tego, co właściwie obejmuje SENT od 1 grudnia 2019 – szczegółowo omówione zostały wyłączenia i zasady raportowania przez przedsiębiorców. Ważna część prelekcji dotyczyła technicznych aspektów odbiorów autogazu i sposobów ich raportowania (inaczej niż SENT – tutaj zmiany wchodzą od 1 lutego 2020). Interesujące były np. wskazane przez mec. Rutkowskiego niejasne i niewyjaśnione przez Ministerstwo elementy procedury raportowania, które mogą nastręczać problemów operatorom. Rutkowski za złą wiadomość uznał, że mimo iż Ministerstwo dopuściło stosowanie tzw. SENT zbiorczego dla LPG (umożliwiającego łączne rozliczenie dostawy do większej liczby odbiorców), to jednak konstrukcja zgłoszenia obarczona jest ryzykiem dla pośredników, o których informacja będzie dostępna podmiotom finalnemu i początkowemu. Fragment wystąpienia dot. SENT zbiorczego wywołał  szereg pytań i wątpliwości słuchaczy, dla których nowe zasady raportowania są znaczącą komplikacją w działalności gospodarczej.

Po wystąpieniu Krzysztofa Rutkowskiego Monika Jurkowska z tej samej kancelarii rozpoczęła przybliżanie słuchaczom tematu elektronicznego dokumentu dostawy e-DD. Prelegentka szczegółowo omówiła kolejne kroki obsługi systemu EMCS w zakresie raportowania e-DD, nie kryjąc, że praca z tym związana jest czasochłonna i generuje sporo czynności dla przedsiębiorcy. Wypowiedź była jednak precyzyjnym poprowadzeniem słuchaczy przez całość procedury. Mec. Jurkowska zwróciła uwagę na kształt procedur m.in. w warunkach dostawy do kilku odbiorców czy wysyłki z kontrolą, a także sposobów dokumentowania odbioru dostaw. Prezentacja Moniki Jurkowskiej wzbogacona była przykładami dokumentów i szczegółowym omówieniem poszczególnych elementów systemu, a za cenny fragment można uznać zwłaszcza detaliczne wskazanie możliwych błędów przedsiębiorcy w dokumencie i sposoby ich korekty.

Kolejny aspekt wystąpienia, który podjął Krzysztof Rutkowski to udział gazu płynnego w Narodowym Celu Redukcyjnym. W tej części prelekcji omówił on sposób, w jaki firmy mogą z sobą współpracować w zakresie realizacji NCR, a także szczegółowo wyjaśnił, jak wyglądać może przyszłość funkcjonowania NCR i kwestią uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Mec. Rutkowski wskazał m.in. na problemy związane ze „słabymi punktami” systemu – ryzykiem zmiany przeznaczenia gazu czy sposobem dokumentowania NCR. Nieuchronność kar za brak realizacji NCR w roku 2020, której prawdopodobieństwo zdaniem mec. Rutkowskiego jest znaczne, wygenerowała gorącą dyskusję i szereg głosów ze strony słuchaczy, którzy pytali o sposoby praktycznej realizacji i liczne problemy związane z niejasnością i lukami w przepisach dotyczących redukcji emisji.

Finałem prezentacji prawników z KDCP Kancelarii Doradztwa Celnego i Podatkowego Rutkowski i Wspólnicy sp. z o.o. było objaśnienie przepisów związanych z tzw. szybkim VAT-em (VAT-14) za wrzesień 2019, który nastręcza problemów rozliczeniowych związanych z „błędem” Ministerstwa Finansów, a także obligatoryjnego VAT split payment, który jest konstrukcją budzącą liczne prawne zastrzeżenia.

Druga część konferencji poniekąd korespondowała z obfitą merytorycznie częścią prawno-podatkową – a jej otwarciem była prelekcja Pawła Bielskiego, Prezesa Zarządu spółki Polski Gaz S.A., która stanowiła praktyczną analizę wpływu zmian przepisów prawno-podatkowych na działalność firm w branży LPG z punktu widzenia wieloletniego praktyka. Prezes Bielski rozpoczynając odniósł się do problemu braku orzecznictwa dot. kar związanych ze zmieniającymi się przepisami i ewentualnych błędów przedsiębiorców niewynikających ze złej woli. Odnosząc się do wystąpień z pierwszego panelu wskazywał on także na rozbieżność zapisów i „praktyki” życia (czas oczekiwania na kontrolę z urzędu a regulacje dot. czasu pracy kierowców) i ewentualne ryzyko dla wizerunku firm wśród klientów z powodu utrudnień i opóźnień dostaw, jakie generują nowe przepisy dot. monitoringu i raportowania transakcji. Nadchodzący rok 2020 z uwagi na zmiany prawne prezes Bielski określił, jako „czas wielkich pieniędzy dla prawników” i okres wymuszający głębszą konsolidację branży, aby funkcjonowanie rynku nie było narażone na poważne komplikacje.

Wystąpienie następujące po prezentacji Pawła Bielskiego wygłaszane było przez Seweryna Felisa z firmy Labsolution sp. z o.o. Prelekcja zasadniczo rozszerzała tematyczny zakres konferencji, dotyczyła bowiem chemicznych i technicznych aspektów analizy zawartości chlorków, azotu i siarki w LPG w odniesieniu do nowych wymagań jakościowych: PN-EN589, EN17178 i ASTM D6667. Prowadzący omówił w niej zmiany wymagań jakościowych dla paliw silnikowych, odnosząc je do oferowanych przez Labsolution urządzeń. Prelegent bardzo dokładnie omawiał poszczególne modele analizatorów firmy TSHR – odnosząc się do ich użyteczności laboratoryjnej i specyfikacji technicznych sprzętu. W gronie klientów Labsolution znajdują się liczni operatorzy z branży LPG i gazu ziemnego, a także placówki naukowe. Felis kończąc swoje wystąpienie pokazał także listę metod badawczych, którymi posługuje się jego spółka.

Panel trzeci otworzyło wystąpienie Artema Kuyuna reprezentującego ukraińską Grupę Konsultingową A-95, ważny podmiot analityczny na ukraińskim rynku paliwowym. W jego angielskojęzycznym wystąpieniu największy nacisk położony był na opis stanu rynku LPG w Europie Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy. Opisując rynek ukraiński wskazał m.in. na większą niż w Polsce rolę autogazu w całości konsumpcji LPG (wynosi ona 89 proc.). Rynek naszego wschodniego sąsiada nadal z roku na rok rośnie, choć według szacunków Kuyuna zmniejszać się może segment butlowy tego kraju. Autogaz na Ukrainie posiada największy na świecie udział w miksie paliwowym – wynosi około 32 proc., co o 8 proc. przebija poziom benzyny. Sporo miejsca mówca poświęcił kierunkom zaopatrzenia rynku ukraińskiego, który pozostaje silnie uzależniony od dostaw z Rosji. Kolejne segmenty wypowiedzi Artema Kuyuna dotyczyły problemów podażowych innych rynków wschodnioeuropejskich – m.in. Rosji czy Białorusi, a także rosnącej roli Kazachstanu, jako dostawcy dla rynku Ukrainy (co zbiega się z trendem zmniejszenia dostaw do Polski).

W dalszej części swego wystąpienia nasz ukraiński gość odniósł się do kwestii polityczno-ekonomicznych związanych z opłacalnością rosyjskiego eksportu do poszczególnych krajów docelowych. Wypowiedź Kuyuna sugerowała, że nawet mimo kłopotów regionalnych w Europie wschodniej, Polska nie powinna ucierpieć z powodu wyższych cen – a jedną z przyczyn może tutaj być wizja dostaw LPG z USA do Europy, stanowiąca alternatywę dla dotychczasowego dopływu z krajów poradzieckich.

Wystąpienie zamykające konferencję było poniekąd dwugłosem dra Jakuba Boguckiego i Macieja Prośniewskiego. Kolejno zaprezentowali oni relacje cen autogazu do benzyny oraz ich wpływ na atrakcyjność instalacji LPG w pojazdach. Bogucki w swoim wystąpieniu omówił historyczne wartości konsumpcji i zmiany cen gazu w hurcie i detalu, a także relacje autogazu z paliwami tradycyjnymi, które paradoksalnie nie ulegają dynamicznym zmianom w ostatnich kilku latach. Ciekawym wątkiem w wystąpieniu Boguckiego było także porównanie sytuacji w Polsce z relacjami cenowymi i popularnością gazu płynnego w krajach ościennych (Litwa, Czechy, Niemcy). W konkluzji wystąpienia pojawiło się - niezbędne w dyskusji o przyszłości branży - pytanie o inne paliwa alternatywne, które będą mogły „zmienić” konfigurację popularności paliw pędnych w najbliższych latach na polskim rynku. Naturalną kontynuacją było wystąpienie Macieja Prośniewskiego z gazeo.pl, który temat popularności autogazu w Polsce naświetlił z perspektywy rynku samochodowego. Prośniewski rozpoczynając potwierdził konkluzję wystąpienia Jakuba Boguckiego, która wskazywała na kompletny brak chęci wsparcia przez władze rozwiniętej już branży LPG w Polsce. Jedną z osi jego wystąpienia było odniesienie do pytania „czym różni się aktualna motoryzacja LPG od tej sprzed 10 lat w Polsce?”.

Prelegent położył nacisk nie tylko na ewolucję techniczną pojazdów, ale dynamiczną profesjonalizację usług montażowych instalacji gazowych w autach jeżdżących po polskich drogach. Prośniewski odniósł się także do dynamiki sprzedaży aut na rynku polskim – auta na LPG w 2019 stanowią 1,9 proc. nowych pojazdów w Polsce, choć procent ten jest większy, a tak niski poziom wynika ze sposobu ewidencjonowania przez CEPiK. W wypowiedzi Macieja Prośniewskiego sporo miejsca zajęła również kwestia wzrostu znaczenia aut hybrydowych (nieuznawanych przez prelegenta za napędy alternatywne) i elektrycznych jako alternatywy dla tradycyjnych paliw pędnych, która jednak jak na razie nie jest w stanie zagrozić stanowi polskiego rynku LPG. Co więcej uznaje on, że auta hybrydowe, których popularność rośnie są „idealnymi do przeróbki na autogaz” z uwagi na prostotę ich silnika benzynowego. Finałem wystąpienia Macieja Prośniewskiego były statystyki udziału poszczególnych marek w rejestracjach nowych aut na rynku polskim i kwestie ograniczeń konkurencyjnych dla LPG aut elektrycznych – tutaj, jako problem, prelegent wskazywał m.in. na koszty wymian akumulatorów czy porównywalność kosztów przejechania 100 km z autami na LPG.

Konferencja zakończyła się późnym popołudniem, pozostawiając jednak niejedną kwestię otwartą – bowiem wiele nurtujących przedsiębiorców pytań może uzyskać odpowiedź dopiero w przyszłości, jednak wypowiedzi prelegentów z pewnością były w stanie interesująco nakreślić kierunki zmian – zarówno w zakresie prawa, jak i w perspektywach rynku i społecznym nastawieniu do gazu płynnego. Pod tym względem wydarzenie z pewnością podsumować można jako bardzo udane, czego odzwierciedleniem były żywe dyskusje w kuluarach i liczne pytania z sali do mówców, generujące bardzo interesujące dyskusje o problemach rynkowych.

Program konferencji